Zelf lezen

Schaduwbroer – Iris Hannema

Ik las een boek dat eigenlijk voor minimaal 15+ is. Ook wel weer eens leuk: ik heb de afgelopen tijd zoveel kinderboeken gelezen dat ik er weer even aan moest wennen: langere zinnen en hoofdstukken, meer beschrijvingen en metaforen, maar o zo heerlijk om in het hoofd van een volwassen meisje te zitten.

Hebe, ik gok begin twintig, is de hoofdpersoon in Schaduwbroer. Haar broer Alec is overleden in Japan, waar hij aan freediving deed: heel diep duiken zonder zuurstofflessen. Hij overleefde een erg diepe duik niet. Alec en Hebe zijn een broer en zus die in elkaar vervlochten zijn, veel van elkaar houden maar ook rivaliteit hebben met elkaar. Uiteraard komt de dood van haar broer binnen als een mokerslag. Hun gezamenlijke liefde is Japan. Hebe wil er naartoe, alleen, om te rouwen en om erachter te komen wat er nu precies gebeurd is.

Elk hoofdstuk begint met een quote, een plaatsnaam en een jaartal. Ze komen van de kaarten die Alec naar zijn zus stuurde op zijn reizen. Toen Alec naar Tokio ging, kreeg Hebe bij hun afscheid ook een kaart met een haiku die hij voor haar had geschreven. Het is cryptisch: Hebe weet niet wat ze ermee aan moet. Maar dat ze naar Tokio moet, is wel duidelijk.

Aangekomen in Tokio dompelt Hebe zich onder in het Japanse leven. Het is alsof je er zelf bent. Hannema schrijft zo gedetailleerd over het leven op straat, de mensen, de taal en vooral over het eten. Het water loopt je in de mond. Doordat de telefoon van Hebe kapot is gegaan is de ervaring van alleen op reis écht alleen. We zijn zo gewend aan onze lifeline: Skype, Whatsapp, overal bereik.

Op een dag ligt er een briefje met de boodschap ‘ik hou je in de gaten’ onder haar kamerdeur in haar hostel. Na elk hoofdstuk spreekt er steeds een geheimzinnige ‘stem’ die Hebe in de gaten lijkt te houden. Wie is dat? Is het dezelfde persoon die het briefje schreef? Is het het Amerikaanse meisje uit het vliegtuig waar Hebe mee gesproken heeft? Het is een merkwaardige spanningsopbouw. Je wilt weten hoe het verder gaat. Hebe gaat na 3 dagen Tokio naar het eiland Ishigaki, waar het ongeluk plaatsvond. Daar beginnen puzzelstukjes in elkaar te vallen tot een ontroerende én romantische ontknoping.

Vriendschap en relaties zijn een belangrijk thema in het boek. Hebe heeft veel flashbacks naar momenten met haar ‘beste vriendin’ Agnes, over wie ze twijfelt: had ze wel aandacht voor haar, luisterde ze wel echt, wat betekenen vrienden eigenlijk? Hebe ontmoet op haar reis veel mensen met wie ze diepgaande gesprekken voert en direct een soort van vriendschap en soms meer voelt: op reis kan dat blijkbaar.

Het verhaal blijft me nog lang bij. Iris Hannema schreef eerder alleen non-fictieboeken over haar reizen (ze heeft 10 jaar non-stop gereisd!), dit is haar eerste roman. In een interview met Hannema, te lezen op https://www.kinderboeken.nl/inspiratie/interview-iris-hannema/ ontdek ik dat ze voor dit boek geïnspireerd werd door het overlijden van een Russische freediver. Je leest in alles dat dit alleen geschreven kan zijn door een echte wereldreiziger. De details over culturen, (eet)gewoontes en het gevoel helemaal alleen (en zonder smartphone) te zijn, zijn levensecht beschreven. Heel mooi.

Ik ontving van kinderboeken.nl een recensie-exemplaar. Het boek is uitgegeven door Leopold. Ik raad het aan als je houdt van Japan, van reisverhalen en van onderhuidse spanning.

Informatief

De eenhoorn en andere fantastische dieren die ooit leefden – Lotte Stegeman & Marieke Nelissen

Zo’n mooi en tegelijk angstaanjagend boek! Wat een kennis, wat een details en wat een tekeningen! Van sommige dieren kreeg ik het even benauwd, zoals de Meganeuropsis: een langpootmug die wel 70 cm groot kon worden (zo groot als een sperwer). Hij lijkt nog het meest op een mega-libel.

Maar het meest angstaanjagende dier is de mens. Want die is er straks misschien verantwoordelijk voor dat de bij, die al 100 miljoen jaar op aarde leeft, uitsterft. Dat mogen we niet laten gebeuren.

Een geweldig boek voor mooie lessen over onze bijzondere planeet. Om ons weer eens te laten realiseren dat wij in 99,9996% van de geschiedenis van de aarde in geen velden of wegen te bekennen waren.

Zelf lezen

Mooi boek – Joke van Leeuwen

Heb ik al eens gezegd dat ik fan ben van het werk van Joke van Leeuwen? Deze! Is! Weer! Geweldig!

Een boek naar mijn hart, want het gaat over letters en taal. Als je net hebt leren lezen, slurp je de zinnen op. En het is fijn als er dan ook wat te lachen valt. Want sommige verhaaltjes op school zijn zó saai.

Met dit boek kun je wel aankomen vanaf groep 3. Er is zoveel te ontdekken: letters in de wereld om je heen, een verhaal met alleen maar de klinker ‘e’ en grappige stripjes met een vork en een lepel. Maak je eigen alfabet, met je lijf of met woorden. Aanrader!!!

Voorleesboeken, Zelf lezen

Vandaag is anders – Ilonka M. Jansen & Laura Macfarlane

Een fijn boek voor als opa of oma dood gaat en gecremeerd wordt. Een crematie is voor kinderen vaak nóg enger dan een begrafenis. Achterin het boek staan moeilijke woorden uitgelegd met plaatjes. In het verhaal wordt ook uitgelegd dat het mooi is om as uit te strooien op een plek die belangrijk was voor de overledene.

Een mooi, klein boekje met duidelijke taal over een moeilijk onderwerp. Wonderschoon geïllustreerd door Laura Macfarlane . En achterin ruimte om je eigen verhaal op te schrijven. Om voor altijd te bewaren.

Voorleesboeken, Zelf lezen

Mus & kapitein Kwaadbaard en de 5 slangen – Kevin Hassing

Het debuut van (stem)acteur Kevin Hassing is een spannend en sfeervol verhaal: heerlijk om te lezen en te verdwijnen naar een andere wereld, een andere tijd. Mus is de hoofdpersoon: een stoer meisje dat zich ontpopt als de heldin van het verhaal. Ze is ‘alleen op de wereld’, en lijkt ervoor gemaakt te zijn die wereld ook nog eens te redden. En dat doet ze in het geweldige gezelschap van drie noeste mannen en een krom mannetje, die onderling bruut met elkaar omgaan, maar eigenlijk heel lief zijn.

Mus ontsnapte uit haar stad Zeeburgerdam, die bezet werd door de bende van de 5 slangen. Alle inwoners werden op een plein gezet en daar gevangen gehouden. Behalve Mus, want Mus heeft geen huis en geen familie. Zij was de enige die de stad kon redden. Ze werd door een mysterieuze vrouw op pad gestuurd om Kwaadbaard te vinden. Kapitein Kwaadbaard zou een einde kunnen maken aan de bezetting. Maar hoe hij dat moest doen, daarover gaat nu juist dit verhaal en dat moet je zelf maar lezen!

De bonkige karakters, de sfeerbeschrijvingen van het café waar Mus Kwaadbaard voor het eerst ontmoet, mysterieuze kettinkjes met bedeltjes, de ruimtebeschrijvingen van de plekken waar Mus en de mannen slapen, een enorme boomhut, kwaadaardige wolven, een verbrand schip, de ontroerende gesprekken tussen Mus en Kwaadbaard: het maakt het tot een sfeervol geheel waarin je gaat geloven. Mus is zeer verbonden met ‘haar’ stad en doet er alles voor om de mensen te redden, koste wat het kost. Ze is niet bang voor de grote mannen en slaagt erin met slimme trucs om dingen gedaan te krijgen. De vrouwen hebben sowieso een sleutelrol: ze zijn slimmer, handiger en vindingrijker dan de mannen en bepalen ook de uiteindelijke afloop van het verhaal.

Een heerlijk boek voor kinderen die van fantasiewerelden en spannende verhalen houden. Hebben ze genoten van Het raadsel van de zee en Het verlangen van de prins? Dan is dit boek echt iets voor hen. Mooi debuut, en het tweede deel ligt al in de planning. Zoals het een echte soapacteur betaamt, bevat het boek een spannende cliffhanger!

Geen categorie

Thé Tjong-Khing

Volgende keer te gast bij de Grote Vriendelijke Podcast: Thé Tjong-Khing! Zóveel lievelingsboeken van vroeger van mij zijn door hem geïllustreerd, zoals Houden beren echt van honing?, Wiele wiele stap en De drie Japies.

Thé Tjong-Khing heeft ongelooflijk veel boeken geïllustreerd en zijn stijl is heel herkenbaar. Ik houd juist vooral van de kleine zwart-wit tekeningetjes, maar ook de grote platen in zijn sprookjesboeken zijn ook schitterend!

Zelf lezen

DICHTER.

Lees jij weleens een gedicht? Met het tijdschrift DICHTER. van Plint lees je vier keer per jaar prachtige en gloednieuwe gedichten voor kinderen van 6 tot 106 van onder andere Joke van Leeuwen, Bette Westra en Hans Kuyper. Elk nummer heeft een thema.

Het themanummer ‘Corona – de wereld staat stil en op zijn kop’ is er een om te hebben en om te bewaren. Omdat het zo’n rare, onzekere en bizarre tijd is die iedereen zich nog zal herinneren. Omdat gedichten zo passend kunnen zijn bij dat wat je zelf even niet kunt zeggen.

Een cadeautje voor jezelf. Om uit voor te lezen of om zelf van te genieten. Lees wat vaker een gedicht, het is echt de moeite waard.

Een abonnement op DICHTER. kost maar €16,95 voor 4 nummers. Kijk op plint.nl/dichter

Voorleesboeken, Zelf lezen

Mijn dagen met niets – Mireille Geus

Het eerste kinderboek dat ik las dat over de Corona-crisis gaat! Fel realistisch dus en eigenlijk ook niet iets waar ik nu zin in heb, zo vlak na de persconferentie van 13 oktober waarin wordt aangekondigd dat Nederland weer in gedeeltelijke lockdown gaat.

Toch pakte het boek me snel in, en dat komt vooral door de sympathieke hoofdpersonen: de Surinaamse Elshontely en haar moeder, die al drie weken noodgedwongen thuis zitten vanwege de Corona-maatregelen. Elshontely verveelt zich enorm, want die paar uurtjes school op de laptop per dag zijn nooit genoeg en alle dingen die ze nog moesten doen – kamer opruimen, schoonmaken enz. – zijn al gedaan. Haar moeder naait de hele dag onafgebroken mondkapjes van Elshontely’s oude kleding en bedenkt op een dag iets om de verveling te verdrijven: een hengel.

Met de hengel vangen ze Niets, want zo noemen ze het ‘diertje’ dat ze vangen. Alleen: ze zien het eigenlijk helemaal niet! Is Niets er wel? Vanaf dat moment krijgt het verhaal een vreemde wending: speelt haar moeder het spelletje mee? Elshontely verzorgt Niets met zeer veel liefde. Het eet ook erg veel. En Niets groeit! Het wordt zo groot dat het niet meer in hun kleine huis past!

Het boek leest heerlijk en is geschikt vanaf 8 jaar denk ik. Het is ook leuk om voor te lezen (in de klas) en met kinderen te bespreken wat ze van het verhaal vinden. Het leent zich voor mooie filosofische vragen zoals: als je iets niet ziet, bestaat het dan niet? Kun je gehecht raken aan een onzichtbare vriend?

Het thema van het boek is verbeelding en fantasie. De Corona-crisis is een belangrijk motief: doordat we allemaal thuis komen te zitten wordt onze wereld kleiner. We gaan meer ‘in ons eigen hoofd zitten’. We gaan naar het ‘nieuwe normaal’: maar wat is dat eigenlijk? Bestaat ‘gewoon normaal’ wel?

Kortom: een intrigerend boek. Bijzonder actueel ook, we weten nog niet waar Corona zal eindigen en wat er nog staat te gebeuren. Zeker is dat de kinderen van deze generatie niet om Corona heen kunnen. Er zullen vast meer boeken verschijnen waarin onze nieuwe leefomstandigheden – de 1,5 meter, de hygiëneregels, mondkapjes en regels over groepsgrootte – een rol spelen. Ik moet er een beetje aan wennen, maar ik vind het ook mooi. En de manier waarop Mireille Geus het heeft gedaan is erg bijzonder. Ze heeft een heerlijke schrijfstijl: direct en zonder poespas. De karakters komen echt tot leven.

Ik zou willen zeggen: lees het boek ook, ik ben benieuwd wat je ervan vindt!

Ik ontving het boek als recensie-exemplaar van Lemniscaat.

Voorleesboeken, Zelf lezen

Gevonden – Cees van den Berg

Wat een geweldig boek! Frida (Frietje) vindt op een dag een verwarde oude man die midden op straat staat met zijn pantoffels aan. Frietje is een meisje dat alles wat ze vindt, meeneemt. Dus deze meneer, die ze meneer Fritz noemt, gaat mee naar haar huis. Haar ouders hebben een restaurant dat Kip, friet en kaviaar heet. Ze vinden het eerst een beetje gek dat ze er plots een huisgenoot bij hebben, maar ze raken langzamerhand op hem gesteld.

Frietje en Fritz worden dikke maatjes. Maar dat hij zich niks meer herinnert van vóór hij gevonden werd door Frietje is wel heel verontrustend. De hulpverlening gaat zich ermee bemoeien, en gelukkig mag hij voorlopig bij Frietje blijven wonen. Ze gaan wel samen op onderzoek uit: ze hangen posters op en gaan op zoek naar plekken die meneer Fritz zich misschien herinnert.

Ik verklap uiteraard niet hoe het afloopt, maar kan wel zeggen dat het hartverwarmend is, het hele boek is dat trouwens. Een ogenschijnlijk simpel gegeven, een verwarde man, en een heerlijke schrijfstijl met veel vaart en humor, zorgen ervoor dat het leest als een trein. Als het uit is, wil je opnieuw beginnen om in de sfeer van het verhaal te blijven.

Wat een fijn boek. Anders dan anders. Het doet denken aan de boeken van Hendrik Groen, over het ‘gewone’ leven van een bejaarde meneer in een bejaardentehuis. Met humor en relativeringsvermogen kijken ze naar de wereld, die zo druk en hectisch is. Jonge mensen vinden oudere mensen vaak saai en oninteressant, terwijl ze juist veel van elkaar kunnen leren. Dit boek breekt ook weer een lans voor het doorbreken van leeftijdsgrenzen: laten we als jongeren weer wat meer omkijken naar onze ouderen.

Ik ontving van uitgeverij Lemniscaat een recensie-exemplaar. Ik raad het boek aan voor lezers vanaf 9 jaar ongeveer. Het is heerlijk als voorleesboek (in de klas of thuis) of om zelf te lezen. Gevonden is het tweede boek van Cees van den Berg, die ook muzikant is. Warm aanbevolen!

Zelf lezen

Het lied van de vreemdeling – Linda Dielemans

Een neanderthalermeisje (Une) en een moderne mensjongen (Nano) ontmoeten elkaar. De twee menssoorten leefden altijd gescheiden, maar door toeval komen ze elkaar tegen. Ze zien er anders uit, leven anders, spreken een andere taal: maar ze zijn beiden mensen. Une heeft per ongeluk haar vriend gedood bij de jacht: de speer raakte niet de stier, maar hem. Une wordt verscheurd door schuldgevoel. Ze besluit zich af te scheiden van haar stam. Daar ontmoet ze Nano. Ze trekken samen verder en komen terecht in een vulkaanuitbarsting, waar ze moeten vechten voor hun leven.

‘We praten steeds meer met elkaar, af en toe zelfs zinnen, maar sommige woorden zijn zo moeilijk te vangen. Het zijn dansende zaadplanten waar we achterna jagen, de woorden voor verdriet, schuld en troost, voor voorouders en familie, woorden die niet uit te beelden zijn, maar die wel nodig zijn om elkaar écht te begrijpen.’

Het boek gaat over communicatie, elkaar écht horen en zien. Ook al speelt het zich 41.000 jaar geleden af, de mens worstelt nog steeds met dezelfde vragen: wie ben jij, waarin lijk jij op mij, wat zijn onze overeenkomsten en waar ontmoeten we elkaar? Onbekend maakt onbemind.

Tegelijkertijd krijgen we een genuanceerder beeld van ‘de’ neanderthaler: in ons hoofd een ‘harige, domme holbewoner’ die nog niet goed ontwikkeld was. Linda Dielemans, naast schrijver ook archeoloog, leert ons juist dat de neanderthaler ook erg ontwikkeld was, maar op een andere manier. In haar nawoord beschrijft ze hoe de wetenschappers het hier niet over eens worden: er zijn zo weinig gegevens om te bestuderen en omdat ze misschien wel op plekken woonden die nog niet ontdekt zijn.

Natuurlijk is dit boek fictie. Het is ontsproten uit de fantasie van Dielemans, net als haar eerdere boek Schaduw van de leeuw. Maar het werkt geweldig. De geschiedenis gaat leven. Je wordt aan het denken gezet over ons verleden. Hoe zijn we hier gekomen, in onze ‘beschaafde’ wereld met deadlines, espressoapparaten, vegaburgers en machtspolitiek? De mens is ook een dier, gericht op overleven. Alleen het denken maakt ons anders dan de dieren, maar we hebben hen nodig en moeten onze planeet samen delen.

Weer een prachtig boek van Linda Dielemans: aanrader als je zin hebt in een avonturenboek én aan het denken gezet wil worden. Luister ook de Grote Vriendelijke Podcastaflevering waarin Linda Dielemans te gast was via deze link: http://www.degrotevriendelijkepodcast.nl/e/aflevering-30-linda-dielemans/

Ik ontving van kinderboeken.nl een recensie-exemplaar van dit boek. Hier kun je het boek bestellen: https://www.kinderboeken.nl/boek/het-lied-van-de-vreemdeling/