Tag: onderwijs

Prentenboeken

Juf, wat voor haar heb je? – Kamalia Talhaoui & Natascha Stenvert

Maaike de Vries

“Wanneer we het Nederlandse (jeugd)literaire veld beschouwen, dan valt op dat er weinig verscheidenheid is op het vlak van etnisch-culturele diversiteit. Het merendeel van de Nederlandse jeugdboeken stelt de beleving en ervaring van witte personages centraal, terwijl het perspectief van personages van kleur vaak afwezig is of onderbelicht blijft. De boeken tonen, met andere woorden, slechts een stukje van de werkelijkheid. Dat heeft belangrijke implicaties voor de ontwikkeling van jonge lezers, die voor hun zelf- en wereldbeeld mede afhankelijk zijn van boeken.”

Bron: Jeugdliteratuur door de lens van etnisch-culturele diversiteit. Stichting Lezen, 2020

Al een aantal jaar maak ik me op de pabo hard voor aandacht voor diversiteit en representativiteit in kinderboeken. Ik vind het enorm belangrijk dat pabo-studenten lezen, en dan vooral ook bewust zijn van wát ze lezen en wat ze meenemen naar hun stageklassen.

Doorgaan met lezen “Juf, wat voor haar heb je? – Kamalia Talhaoui & Natascha Stenvert”
Informatief, Zelf lezen

Meester Mark: Survivalgids voor juffen en meesters

Maaike de Vries

Je kent Meester Mark vast wel, van zijn foutjes en grappige uitspraken van kinderen. Maar ‘meester’ Mark is helemaal geen meester, – tenminste, niet meer – hij werkte een aantal jaar in het basisonderwijs, maar hield het voor gezien: het paste niet bij hem, hij werd er niet gelukkig.

Maar het onderwijs heeft Mark van der Werf (zijn volledige naam) nooit echt verlaten. Hij maakte vorig jaar een boek met de grappigste taalfoutjes uit de klas. Hilarisch, maar ook leerzaam, want kinderen houden je vaak een spiegel voor.

Doorgaan met lezen “Meester Mark: Survivalgids voor juffen en meesters”
Voorleesboeken, Zelf lezen

De beste school van de hele wereld – Manon Sikkel

Maaike de Vries

Kinderboekenambassadeur Manon Sikkel schreef weer een heerlijk boek, waarmee ze in een klap laat zien wat leesplezier is en hoe je diversiteit, het onderwerp waar zij zich hard voor maakt, in een kinderboek kan verwerken.

Marie heeft twee vaders en is de enige leerling op de Beste school van de wereld. Hoe dat komt? Nou, doordat je vaders het nogal druk hebben met werken en daardoor een brief missen van de directeur van de basisschool van Marie waarin staat dat de school moet sluiten. Marie gaat dus gewoon wel en komt terecht in een lege school. Ze kan alles doen! Een droom, net als alleen een hele nacht in een warenhuis of pretpark.

Alleen… je gaat je wel vervelen en je leert ook niet zoveel. Gelukkig is daar juf Rachida. Eerst lijkt ze een beetje streng, maar ze heeft hele interessante alternatieve manieren om leerstof over te brengen. Met pizza’s bijvoorbeeld! Maar: een school met één leerling en één juf, dat kan natuurlijk niet. Daar komt dan ook snel verandering in. Maar of iedereen daar ook blij mee is…?

Het is een fijn boek om te lezen, met veel humor, stripachtige tekeningen en spanning: je wil verder lezen, want hoe loopt dit af? Het gaat ook over een belangrijk thema: wat is een school eigenlijk, wat is leren en wat heb je nodig om je te ontwikkelen? Marie is een eigenwijs en zelfstandig meisje, een soort moderne Pippi Langkous, die vooral plezier wil maken.

Terwijl ik het las, had ik al een aantal kinderen voor ogen die hiervan zullen smullen. Het is leuk om voor te lezen, maar ook om zelf te lezen. En je kunt er interessante gesprekken over voeren; wie bepaalt eigenlijk of een school goed is? Wat is een goede leraar? Waarom moeten kinderen naar school?

Ik ontving het boek van uitgeverij Zwijsen en ga het gauw uitlenen aan mijn neefje van 8, want ik denk dat hij het geweldig gaat vinden!

Je kunt het boek hier kopen. Ga hier naar de site van kinderboekenambassadeur Manon Sikkel.

Voorleesboeken, Zelf lezen

Vis in een boom – Lynda Mullaly Hunt

Maaike de Vries

Ally zit in groep 8 en ze voelt zich anders. Ze hoort er niet bij, wordt gepest door de twee populairste meisjes in de klas en heeft een groot geheim: ze kan niet lezen. Ze probeert het op allerlei manieren te verbergen, maar op school ontkomt ze er niet aan. Ze koopt voor haar juf die met zwangerschapsverlof gaat per ongeluk een condoleancekaart, want ze kon niet lezen wat erop stond. Haar juf neemt het haar niet in dank af.

Maar dan komt meester Daniël. Dat blijkt de redding voor Ally. Meester Daniël heeft oog voor haar, hij ziet haar écht. Hij ontrafelt haar geheim en laat haar onderzoeken. Ze heeft dyslexie. Haar meester vertelt in de klas dat grote denkers en geniën ook vaak dyslectisch waren. Ally’s zelfvertrouwen groeit. Ze leert schaken en stapje voor stapje ook lezen. Haar meester benadrukt dat Ally heel creatief is en veel andere talenten heeft. En als bonus krijgt Ally ook twee vrienden in de klas: Albert (vernoemd naar Einstein natuurlijk) en Keisha. De pesterijen stoppen zodra Ally wordt gekozen tot klassenvertegenwoordiger.

Vis in een boom is een heerlijk boek. De schrijfstijl is heel direct en ontroert. De schrijfster gebruikt mooie vergelijkingen, zoals:

“Lezen is voor mij: proberen iets begrijpelijks te maken van een blik alfabetsoep waarvan de inhoud op mijn bord is gedumpt.”

“Ik wou dat ze begreep in wat voor wereld ik leef. Maar hoe moet ik dat uitleggen. Het zou hetzelfde zijn als een walvis uitleggen hoe het is om in een bos te leven.”

Het boek staat bol van dit soort vergelijking en metaforen. Ik vind het wel typisch voor een Amerikaanse schrijver: het ligt er dik bovenop, maar het is prachtig. De boodschap mag ook duidelijk zijn in de boek, het is belangrijk dat veel kinderen dit lezen en ervan leren. Niet voor niks ontving het boek wereldwijd meer dan dertig bekroningen waaronder Amazon Best Kids’ Book ages 9-12.

Ik raad het boek ook aan alle leerkrachten aan. Meester Daniël staat voor de docent die het kind ziet en die oprechte belangstelling heeft en vertrouwen in de ontwikkeling van ieder kind. Hij geeft leuke creatieve opdrachten zoals de gesloten dozen-opdracht: in een groepje laat hij de kinderen discussiëren over wat er in de doos zit zonder dat ze het kunnen zien. Hij laat de kinderen bovendien veel verhalen schrijven en reageert daar ook op. Dat is mij uit het hart gegrepen, want ik vind werken met echte teksten van kinderen in de klas ook heel belangrijk.

Kortom: wat een bijzonder boek. Tot slot een mooi beeld uit het boek: meester Daniël scheurde een papier met het woord ‘onmogelijk’ doormidden waardoor on- verdween. Zie foto.