Informatieve kinderboeken – wat een rijkdom is dat! Natuurlijk bestaan er al tijden informatieboeken over verschillende onderwerpen (ken je die dunne Informatie Juniorboekjes nog?), waarin meestal gortdroog feitjes worden opgesomd. Maar de laatste jaren verschijnen er heel veel echt goede, literaire kinderboeken die goed geschreven zijn en waar je echt heel veel van kunt leren. Denk aan de dierenboeken van Bibi Dumon Tak of de boeken van Marc ter Horst over klimaat en virussen.
Arend van Dam is natuurlijk ook al jaren een kei in dit vak. Veel mensen kennen hem vast van de serie verhalenboeken: Lang geleden, In een land hier ver vandaan, Hoe fel de zon ook scheen, Voorbij de horizon…
Ik weet nog goed dat Arend van Dam een keer bij ons op de pabo was. Hij had een koffer met een aantal van zijn verhalenboeken bij zich om te verkopen. Hij raakte helemaal uitverkocht! De boeken zijn een hit in de klas: ze maken geschiedenis/wereldoriëntatielessen zoveel boeiender. Als je een verhaal van Arend van Dam leest, lijkt het of je er zelf bij bent. Hij brengt de geschiedenis echt tot leven.
In dit nieuwe boek schreef Arend van Dam verhalen over Nederlandse makers, ontwerpers en uitvinders. Er komt weer veel geschiedenis bij kijken en het boek is enorm goed in te zetten voor fantastische projecten op school, omdat er uitdagende vragen in worden gesteld.
Arend van Dam en illustrator Anne Stalinksi zijn een geweldig duo. Hij maakte al het boek De Bromvliegzwaan met haar (mijn lievelingsboek over taal) en natuurlijk het kinderboekenweekgeschenk. Voor dit boek is de losse, wilde stijl van Stalinski ook weer echt passend. Ze weet de essentie van de Rietveldstoel, Griet Titulaer en heel veel gebruiksvoorwerpen te vangen ondanks dat het niet precíes lijkt. Het is een vrolijk geheel waarin illustraties en tekst elkaar aanvullen: wat een feest voor het oog.
En dan de verhalen. Op het eerste gezicht lijkt het een wat willekeurige verzameling onderwerpen: ontwerpers, een kijkje in de toekomst, het afvalprobleem en kleding maken. Maar wat de verhalen verbindt is het creatief denken, het creëren en plezier beleven aan dingen ontwerpen en maken. Ik zie zo voor me welke kinderen (vanaf een jaar of 8) hier echt van zullen smullen: kinderen die houden van ontwerpen, van kunst of van gewoon lekker klooien met verf, hout of stof. Die kinderen kun je dit boek zó geven.
Voor sommige kinderen is het misschien niet direct een aansprekend onderwerp. Dan kun je gewoon eens beginnen met een willekeurig verhaal te kiezen en dit voor te lezen. Elk verhaal is ongeveer even lang, gaat meestal over een bekend of wat minder bekend persoon en heeft een eigen ‘extra’s’-pagina, te herkennen aan de felle kleur op de achtergrond. Daarop staat veel achtergrondinformatie en wordt een inspirerende opdracht gegeven. Bijvoorbeeld:
“Ontwerp je eigen fiets. Kun jij verbeteringen of nuttige toevoegingen bedenken?”
“Maak een groenontwerp voor je eigen balkon, je eigen tuin of het schoolplein.”
“Bouw van oude borden, kopjes en eierdopjes een etagère.”
Zoals je leest uiteenlopende opdrachten. Maar steeds staat centraal dat creativiteit nooit stopt. Dat je anders kunt kijken naar alledaagse voorwerpen, en dat je zelf kunt bepalen hoe jouw toekomst eruitziet. Er komen terloops onderwerpen aan de orde als duurzaamheid, afval, kinderarbeid en het verschil tussen arm en rijk. Zonder dat je het in de gaten hebt, spreekt er veel activisme uit dit boek en dat is fantastisch. Kinderen worden serieus genomen, zij zijn letterlijk de makers van onze toekomst!
En die man in de klok? Kijk maar eens naar dit filmpje!
Meer weten? Ga naar de website van De leukste kinderboeken.
Wijsmettaal 