Uitgeverij Blink stuurde mij dit boekje (dank!), prachtig vormgegeven in full colour en boordevol bijdragen van bekende en onbekende schrijvers en lezers. De boodschap: lezen is belangrijk, lezen is fijn en lezen in het onderwijs moet anders vormgegeven worden.
Ik voel mij aangesproken: want ik heb mijzelf al lang geleden tot taak gesteld om lezen en boeken te promoten in mijn werk als docent. Voor mij was het eerste deel van het boekje dan ook bekend: waarom is lezen zo belangrijk, wat levert het je op en hoe doet Nederland het in vergelijking met andere landen.
Halverwege het boek wordt de methode ‘Het nieuwe lezen’ geïntroduceerd. Kortweg zijn dit de uitgangspunten:
1. Elke dag een half uur lezen
2. Actief bezig zijn met wat je leest
3. Vrije keuze uit groot, gevarieerd en rijk aanbod
4. Langer lezen binnen aansprekende thema’s
5. Vaardigheden in natuurlijke samenhang behandelen
Stoppen met:
1. Overmatig oefenen van teksten met vragen
2. Losse technische oefeningen
3. Geïsoleerd begrijpend lezen geven als vak
De methode is ontwikkeld door Erna van Koeven en Anneke Smits. Zij schreven samen het studieboek Rijke taal – Taaldidactiek voor het basisonderwijs. Van Koeven en Smits doen belangrijke dingen voor ons vakgebied: zij maken zich onder andere druk om de Kennisbasis Nederlandse taal op de pabo en de toekomst van leesonderwijs.
Ik kan me daar helemaal bij aansluiten. De Kennisbasis die ik moet doceren, en dan met name het domein ‘begrijpend lezen’, is achterhaald en zorgt ervoor dat kinderen op de basisschool lezen als apart schoolvak (taal) zien, terwijl lezen voor je plezier is (punt 1, 2 en 3) en het juist nodig is bij alle vakken (punt 4 en 5). Ik zou er nog 5 punten aan toe willen voegen: onderwerpen waar ik mij elke dag in mijn werk hartstochtelijk voor inzet:
1. Als docent (alle vakken) lees je zelf veel en houd je de nieuwste (jeugd)literatuur bij;
2. Als docent lees je vaak voor in de les en laat je je leerlingen tijdens de les een kwartiertje lezen, ook al geef je geen Nederlands of een taal;
3. Praat over wat je leest, post op sociale media over je gelezen boeken en ga het gesprek aan;
4. Betrek leerlingen en studenten bij de aanschaf voor boeken in de bibliotheek en bij het organiseren van boeken- en leesevenementen zoals het uitnodigen van schrijvers op school;
5. Leer van Netflix en Spotify: leer de leesvoorkeur en het leesgedrag van je leerlingen of studenten kennen en geef tips: “vond je …. goed? Dan vind je deze vast ook leuk!”
Wat vind jij? Heb jij nog tips of ideeën over dit onderwerp? Ik hoor ze graag!
Wijsmettaal 