Graphic novel

Waar is het dagboek van Anne Frank – Ari Folman & Lena Guberman

De graphic novel die een aantal jaren geleden verscheen van Het dagboek van Anne Frank (Het Achterhuis) vond ik heel goed: een alternatief voor het oorspronkelijke dagboek van Anne Frank. Het dagboek is nog steeds onmisbaar – een klassieker te noemen -, omdat het je door de ogen van Anne, de ooggetuige, de Tweede Wereldoorlog meemaakt.

Nu is er een andere graphic novel verschenen, gebaseerd op Ari Folmans animatiefilm Where is Anne Frank. De vormgeving lijkt op die eerste graphic novel omdat de illustraties weer van Ari Folman zijn, maar deze keer maakte hij het samen met Lena Guberman. Waar is het dagboek van Anne Frank lijkt in veel opzichten op een raamvertelling.

Op een dag, een jaar na nu, slaat de bliksem in bij het Anne Frankhuis én in het dagboek en komt Kitty, de persoon aan wie Anne haar dagboek schrijft, tot leven. Ze leest in het dagboek van Anne over wat ze meemaakt en ze gaat mee naar haar oude leventje van vóór het achterhuis.

Maar ze leeft ook in het nu en ontdekt dat een bezoeker aan het museum een andere bezoeker berooft van zijn portemonnee. Ze gaat op zoek naar de zakkenroller. Door hem ontdekt ze dat ze in het achterhuis onzichtbaar is. Daarbuiten kunnen de mensen – in het nu dus – haar zien. Maar dan moet ze wel het dagboek bij zich dragen: en dus steelt ze het. Kitty wordt de meestgezochte persoon ter wereld.

Steeds wisselen stukjes uit het dagboek en dat wat Kitty meemaakt in de stad elkaar af. Dit is soms verwarrend, er zijn veel tijdsprongen en wisseling van ruimte. Kitty en Anne gaan ook met elkaar in discussie en krijgen zelfs ruzie. Kitty weet eigenlijk niks over Anne, ook niet dat ze allang overleden is en hoe dat gebeurd is. Ze leent in de bibliotheek van Otto Frank en ontdekt zo zijn kant van het verhaal.

Het laatste deel van het boek gaat over Kitty die meegaat met de zakkenroller, die een vluchteling blijkt te zijn. Hij neemt haar mee vanaf het moment dat Anne’s dagboek stopt: de trein naar Westerbork en uiteindelijk Bergen-Belsen. Haar beste vriendin Hanneli Goslar vertelt over de laatste dag van Anne. Dan komt het tot een ontknoping waarbij de oorlogen die nu nog steeds woeden worden verbonden aan het universele verhaal van Anne Frank.

Kennis van het dagboek van Anne Frank is onontbeerlijk als je dit boek gaat lezen. Als je er dus nog niets over weet, lees dan eerst Het Achterhuis of de eerste graphic novel die hierop gebaseerd is. De verschillende verhaallijnen en intertekstualiteit maken het ook best een complexe leeservaring. Het bewijs dat een graphic novel ook echt literatuur kan zijn en ruimte biedt voor eigen interpretatie. De ijzersterke illustraties geven een extra dimensie aan het verhaal. Een sterk staaltje! Geschikt voor 13/14 jaar en ouder.