“…en hij veranderde twee heren in hele grote bruine beren en hij veranderde twee vrouwen in hele mooie witte pauwen.”
Herken je uit welk gedicht dit komt? Het is Het toverstokje van Annie M.G. Schmidt en gaat over Hansje Pansje Pingeling, die met zijn toverstokje alle grote mensen veranderde in dieren. Behalve dan de meester, die veranderde hij in een mokkataart. En hoe dat afliep laat zich raden…
Welke keuzes maak jij? Ben je bereid te veranderen om de aarde te sparen? In onze huidige samenleving zijn deze vragen relevanter dan ooit. Maar ook superingewikkeld. Want mensen houden van gewoontes, tradities, van generatie op generatie. Elke dag vlees op je bord, op vliegvakantie, veel kleding kopen: het zijn maar een paar voorbeelden van dingen die niet leuk zijn om op in te leveren. Maar als we het niet doen, gaat het steeds slechter met onze wereld. We weten het wel, maar ‘de anderen’ moeten het dan maar doen, het is ‘zo moeilijk’ om te veranderen.
Het nieuwste boek van Marloes Morshuis gaat ook over gedragsverandering. Het speelt in de (hopelijk) verre toekomst waarin onze tijd tot een einde is gekomen en een nieuwe tijd is aangebroken: de tijd waarin ieder mens een digitaal alter ego heeft, een dialego. Je dialego is je perfecte ik, die leeft volgens perfecte regels die de aarde niet schaden.
We kunnen ons er nog niks bij voorstellen, totdat het echt gebeurt: land dat door overstromingen onbewoonbaar wordt. Het gebeurde de afgelopen jaren in delen van Nederland en de ontreddering was enorm: water dat stijgt ontneemt je je dierbare woonplek. Gelukkig was dat in het geval van zware regenval van tijdelijke aard, maar het is beslist traumatisch.
Wát een boek! Wat een verhaal! Een verhaal dat zich afspeelt in de verre toekomst, 2136. Hoe het leven dan zal zijn, we weten het niet. Maar enkele tekenen die zich vandaag de dag afspelen zullen ongetwijfeld een rol gaan spelen…
Eindelijk weer een nieuwe dikke pil van Simon van der Geest! Zijn vorige boek, Het werkstuk of hoe ik verdween in de jungle, is enthousiast ontvangen en veel van onze pabo-studenten hebben dit boek gelezen en op hun lijst gezet omdat ze het zo goed vonden.
In Hart van staal treffen we een hele andere wereld aan. Een wereld in de (nabije?) toekomst waarin sommige mensen zijn vervangen (‘omgebotteld’) door robots die als twee druppels water op een mens lijken.
Nadat Yorick Goldewijk de Gouden Griffel in 2022 won met Films die nergens draaien keken we natuurlijk allemaal reikhalzend uit naar zijn volgende boek. Films die nergens draaien is zo’n sterk, ontroerend en onvergetelijk verhaal dat we veel meer van deze schrijver willen lezen!
En toen was daar in maart 2023 Duizend & ik. Als ik de eerste recensies moest geloven een heel ander boek dan het vorige, maar tegelijk ook niet. Recensenten hadden moeite om het verhaal te beschrijven, het was zo ongrijpbaar. En toen moest ik het nog lezen…
Er is weer een kleurrijke knaller van de hand van Stine Jensen en Marijke Klompmaker verschenen bij Kluitman! Eerder verscheen van dit duo al Alles wat ik voel, Alles wat was en Alles over wie ik ben. Allemaal rijk geïllustreerde non-fictie boeken waarin de lezer wordt uitgedaagd om over zichzelf, de ander en de wereld om hem heen na te denken. De boeken staan bomvol filosofische vragen die prikkelen en die je heel mooi kunt inzetten thuis, bij familie of vrienden of in de klas. Niet voor niets verschenen er ook kaartensets bij de boeken: inspiratiekaarten passend bij rouw en verlies, emotiekaarten om je na te laten denken over je emoties.
Over heilige koeien, ruimteapen en de roep van de kakapo
Joukje Akveld & Djenné Fila
Ik houd van dit soort groot formaat boeken. Je kunt er niet omheen, ze pakken zo lekker vast en je kunt ze neerzetten als kunstwerk in de kamer. En wat een kunstwerk is dit weer!
Met paginagrote illustraties van Djenné Fila, de illustrator die mij elke keer verrast (ik verzamelde tot nu toe al haar boeken). Maar natuurlijk ook met de immer enthousiaste schrijversstem van Joukje Akveld, die we kennen van Wij waren hier eerst (“een vlijmscherp boek over een ingewikkelde waarheid: zo leven wilde dieren echt.”)
En nu is er dus Offline, een toekomstverhaal waarin de strijd tussen mens en computer uitgevochten wordt. Weer een héél ander soort boek dan de voorgaande. Kunst heeft een heerlijke vertelstijl die vooral bij Het verlangen van de prins bejubeld is: hij werd zelfs vergeleken met Paul Biegel. Hij heeft een enorm creatief brein, dat kan niet anders, want zulke verschillende kinderboeken schrijven en er telkens in slagen je het verhaal te laten geloven, dat kan niet iedereen.
Offline gaat over Mike. Hij leeft in het jaar 2046. Niet eens zo heel ver voor ons, maar de wereld is niet te vergelijken met nu: mensen zijn altijd online en lopen continu met een VR-bril rond waardoor alles er mooier, aantrekkelijker en magischer uitziet. Mike houdt van deze wereld. Zijn vriendin Demer echter, leeft in Aardelaar: een gebied op aarde waar alles ‘bij het oude’ bleef: geen elektriciteit, geen drones of computers. Mike gaat met zijn ouders verhuizen naar het wonderlijke Nieuw Babylon: een hypermoderne zwevende stad met de nieuwste snufjes.
En het zal nog mooier worden: er staat de wereld namelijk een enorme update te wachten, een update die ervoor zorgt dat alles nóg soepeler loopt. Op een dag komt Mike meneer Groman tegen, een mysterieuze oude man die in Mike ‘de uitverkorene’ ziet, want die enorme update is volgens meneer Groman levensgevaarlijk: de computers zullen intelligenter worden dan de mensen en hen ‘uitschakelen’. Wat dat in de praktijk betekent, daar moet je natuurlijk niet aan denken.
Mike vertrouwt meneer Groman eerst niet, maar luistert toch naar zijn aanwijzingen: een verborgen lift, een code, een oranje knikker… Gaat hij de missie aan of durft hij niet? Gelukkig is daar de lieve pratende hond Dex, geprogrammeerd door mensen, die hem overal vergezelt. Mike staat een turbulente tijd te wachten. Is dit ook onze toekomst???
Offline leest als een trein en is zelfs voor jongere lezers (vanaf 8 jaar ongeveer) denk ik wel te volgen. Voor de liefhebbers van de Robotoorlog van Rian Visser zéker een aanrader. Maar ook om met je kind(eren) in gesprek te gaan over toekomst, kunstmatige intelligentie en de macht van computers.
De tekeningen van Yannick Pelegrin vind ik heel goed bij het verhaal passen: futuristisch, ietwat bevreemdend en overwegend in twee kleuren paars-rood en blauw.
“Veel volwassenen zijn vooral bezig met geld verdienen. Ze werken en proberen carrière te maken. Dingen maken, vervoeren, verkopen… Maar dát zijn precies de dingen die computers ondertussen veel beter kunnen dan mensen! En als ze niets willen maken, dan willen volwassenen de baas zijn, zo veel mogelijk macht hebben. Dat soort dingen. Als ik een computer was dan zou ik al die mensen ook behoorlijk overbodig vinden…”
Ik ken Wouter Klootwijk van zijn schitterende televisieserie De wilde keuken, die uitgezonden werd tussen 2010 en 2019. Maar Klootwijk is natuurlijk ook al jaren een geliefde kinderboekenschrijver: hij heeft tientallen titels op zijn naam staan. En grappig genoeg zie ik parallellen tussen zijn televisieprogramma en zijn nieuwste kinderboek De wind wijst de weg.