Daar is Deef weer! In 2017 schreef Joke van Leeuwen het eerste verhaal over Deef: Toen ik. Een heerlijk droogkomisch verhaal over een jongen die beschrijft wat er op een dag in zijn leven gebeurt, tegen de achtergrond van de scheiding van zijn ouders, wat hij maar ingewikkeld vindt.
Sue Townsend wordt nog steeds gezien als Engelands meest geliefde komische schrijver. En niet voor niks. Haar boeken waarin jongeren de hoofdrol spelen zijn hilarisch en waren in de tijd van verschijnen (de jaren ‘80) taboedoorbrekend. Er waren nog geen sociale media, geen smartphones en naar wat er in de hoofden van pubers omging moesten ouders en leraren maar gissen. En toen kwam Adrian Mole. Een intelligente jongeman van 15 jaar oud die worstelt met zijn ontluikend (gebrek aan) seksleven, ruziënde ouders en zijn toekomst (hij wil dichter worden maar weet dat daar geen droog brood mee te verdienen is).
Vorig jaar verscheen al deel 1 van de serie over Adrian Mole: Het geheime dagboek van Adrian Mole 13 3/4 jaar. Een heruitgave, in een nieuwe vertaling: door Sylvia Witteman. Goed gekozen wat mij betreft, want de droge humor van Witteman sluit naadloos aan bij die van Townsend.
Adrian is inmiddels 15 jaar en in zijn leven lijkt zich een ramp te gaan voltrekken: zijn moeder is zwanger, maar de ex-minnares van zijn vader ook. In korte tijd worden er twee baby’s geboren, en Adrian lijdt in stilte. Behalve dan dat wij, de lezers, zijn intiemste gedachten mogen lezen in zijn dagboek. En dat is bij vlagen diep ernstig, maar vooral hysterisch grappig. Ik stikte regelmatig bijna van het lachen, zo droogkomisch beschrijft Adrian hoe hij en zijn moeder moeten overleven zonder uitkering en hoe alle instanties hen lijken tegen te werken. Voor een puber is alles uitvergroot. En ondanks dat Adrian geen kind meer is, kijkt hij soms ontroerend naïef naar de wereld om hem heen. Alles is dramatisch, grotesk en de wereld vergaat nog nét niet als hij weer een puist heeft of zijn baardgroei maar op zich laat wachten.
Leesplezier gegarandeerd. Voor de veertigplussers onder ons een feest van herkenning: cheques, videobanden en sigaretten in een glas op tafel tijdens feestjes. Niet meer voor te stellen in onze tijd. Voor jongeren van nu zal er toch ook veel te herkennen zijn, en de jaren ‘80 begrippen staan uitgelegd achterin het boek. Koop dit boek voor je puber, je zult er geen spijt van krijgen.
Adrian Mole wil een intellectueel worden: hij wil het niveau van zijn ouders – die onvermijdelijk uit elkaar gaan als Adrian bijna 14 is – ontstijgen. Adrian leest de ‘klassiekers’ Pride and prejudice, Wachten op Godot en Animal farm. Ondertussen wordt hij hevig verliefd, heeft hij zijn eerste natte droom en sluit hij vriendschap met een oude man. Dit alles schrijft hij met een ernst die enorm lachwekkend is: pubers nemen zichzelf ook zó serieus.
Fijn, hoeveel tijd je vroeger over had omdat er geen Netflix, YouTube of Fortnite was. Jongeren moesten wel echt meer zelf invulling aan hun leven geven met vrijwilligerswerk, schoolkrantjes maken en gedichten schrijven. Geldproblemen zoals de vader van Adrian ze heeft, zijn van alle tijden. Maar een bank die twee dagen niet open is en dan geen boodschappen kunnen doen: dat kunnen we ons echt niet meer voorstellen. En stencils! Wie weet nog wat stencils zijn?! En wat te denken van het telegram???
Heerlijk flauwe grappen
Wat fantastisch om dit boek weer te mogen lezen in een heerlijke nieuwe vertaling mét jaren ‘80 woordenlijst. Zo leer je ook nog eens wat over onze geschiedenis. Aanrader voor alle pubers. Ik laat het boek gewoon tussen alle rotzooi in de kamer van mijn puberdochter (14 1/2) slingeren: kijken wat er gebeurt.
Dank @kinderboeken.nl voor het recensie-exemplaar!