De Slash-serie van Querido – boeken die geschreven zijn op basis van het waargebeurde levensverhaal van een bijzondere jongere – is weer helemaal terug van weggeweest! En dat is goed nieuws, want verhalen die uit het leven gegrepen zijn spreken jongeren erg aan. Kijk maar naar het succes van de vele youtubers en influencers die jongeren inspireren en een inkijkje geven in een andere wereld.
Het boek dat Milouska Meulens schreef samen met Benito Walker had niet op een beter moment kunnen verschijnen. In de media gaat het de laatste tijd veel over pleegzorg, vanwege het verschrikkelijke nieuws van een pleegmeisje uit Vlaardingen dat zo mishandeld werd door haar pleegouders dat ze geen normaal leven meer kan leiden. Het zijn excessen, natuurlijk gaat er heel veel goed in pleeggezinnen. Maar niet in dat van Benito Walker, die zijn verhaal aan Milouska vertelde en waarop zij haar boek baseerde met fictieve personages.
Laatste woord begint met het einde: Asher is onderweg naar de rechtbank voor de rechtszaak die hij aanspande tegen zijn ex-pleegmoeder. Hij is inmiddels volwassen, studeert bestuurskunde en heeft het lef gehad om de confrontatie aan te gaan met zijn verleden: een vreselijke jeugd in een pleeggezin, waarin hij werd gekleineerd, zijn geld werd afgenomen, als minderwaardig behandeld werd. Het boek gaat terug in de tijd: we beginnen met het einde en eindigen bij de jonge jaren van Asher, waar hij nog maar net in het pleeggezin woont.
De grote vraag die ik kreeg tijdens het lezen was: waarom wil je in vredesnaam pleegouder worden als je je pleegkinderen zo kleineert, afschuwelijk behandelt en dus geen goede opvoeder bent? Het antwoord: geld. Ruth, de ex-pleegmoeder van Asher, lijkt alleen maar oog te hebben voor het geld dat ze ontvangt omdat ze pleegkinderen opvangt. Dat ze dat niet goed doet, wordt niet opgepikt bij de instanties. Als Asher een baantje krijgt, pikt Ruth al zijn geld in. Asher heeft bijna niks. Toch doet hij het goed op school, hij doet vwo, en hij is scheidsrechter bij voetbal.
Asher heeft gelukkig mensen om hem heen die hem steunen: zijn beste vriendin Alex, en zijn oom en tante (de broer van zijn pleegmoeder) die wel zien dat het thuis niet goed gaat, maar die niks kunnen doen. En later Rein, zijn advocaat, die voor Asher door het vuur gaat. Zonder deze lieve mensen was Asher reddeloos verloren.
In het nawoord vertelt Milouska Meulens over haar eigen jeugd, die zich ook in pleeggezinnen afspeelde. Ze heeft het daar heel zwaar gehad. Maar in tegenstelling tot Benito heeft ze daar pas over durven praten na haar 50e.
“Jarenlang hielden we wat zogenaamde hulpverleners ons aandeden geheim. Uit schaamte, de wens om normaal te zijn en uit angst voor wat mensen zouden zeggen als ze het wisten.”
Ze schrijft dat het dan ook belangrijk is dat jongeren hierover praten. Dit boek is een goede aanzet daartoe.
“Dus ken je of ben je iemand die last heeft van het Jeugdzorgsysteem? En wil je daar iets tegen doen? Yes, you can. Ook al lijkt het soms zo, je staat niet alleen. (…) Wij, Ashers van Nederland, staan achter je.”
Laatste woord is een meeslepend geschreven verhaal, met een bijzondere opbouw in tijd en met invoelbare personages. Zeer aanbevolen om te lezen en hier elkaar over te praten. Meer info op Singeluitgeverijen.nl
Wijs met taal 