Geen categorie, Vakliteratuur

Van leerlingen lezers maken – handboek voor krachtig leesonderwijs

Jona Hebbrecht & Iris Vansteelandt

Dit boek is verplichte kost voor alle scholen en opleidingen die zichzelf dit doel stellen: van leerlingen lezers maken! Hoe pak je dat aan? Waar moet je rekening mee houden? Hoe krijg je iedereen mee en hoe zorg je dat je plan geborgd wordt in de school?

Het boek is logisch ingedeeld in drie delen. In deel 1 word je meegenomen in wat goed leesbeleid is. In deel 2 is aandacht voor goed leesonderwijs: leesomgeving, didactiek en leesmonitoring. Tot slot in deel 3: het inzetten van een goed leesnetwerk met partners op verschillende fronten.

Het is een verademing om leesbeleid in dit prettig leesbare boek zo concreet uitgewerkt te zien worden. Met dit boek ‘in de hand’ kun je als school echt veel bereiken! Maar uiteindelijk zijn het de mensen (en kinderen) die het moeten doen.

Ik vind het daarom zo mooi dat in deel 1 aandacht is voor het formeren van een stevig leesteam: leerkrachten, taal/leescoördinatoren – ervaren en beginnend, afgestemd op de grootte van de school. Ik weet uit ervaring dat je anders de kans loopt dat leesbevordering een ‘hobby’ wordt van enkele leraren die niet breed gedragen wordt door het hele team. Er moet kortom een gedeelde visie komen, gebaseerd op het monitoren van leesresultaten.

Er staan concrete tips in om tot een gezamenlijke visie op leesonderwijs te komen, bijvoorbeeld door elkaar te interviewen of een enquête uit te zetten. Bij het boek zijn meerdere Kijkwijzers beschikbaar die je kunt downloaden op lannoocampus.com.

Ook fijn is de aandacht voor rijke teksten, effectief leesonderwijs, digitale teksten, diversiteit in het aanbod, de schoolbieb, leesdoelen stellen, EDI, het leesportfolio en ga zo maar door. In de kaders staan geweldige voorbeelden van lessen die inspirerende leerkrachten hebben gegeven. Of je nu wel of niet met een methode werkt, deze kennis is voor iedere leerkracht relevant.

Ik kan me nog herinneren dat ik zo’n 6 jaar geleden op onze pabo begon met een voorzichtige eerste stap naar een leesbeleid. We begonnen met concrete dingen, zoals een gratis bibliotheekabonnement voor alle studenten, het inzetten van werkvormen zoals boekensushi, het uitnodigen van schrijvers en een inspiratiedag voor de docenten waarop ze hun lievelingskinderboek meenemen en creatief verwerkten tot bijvoorbeeld een filmpje.

Sinds dat eerste jaar hebben we steeds meer stapjes gezet om lezen tot een vast onderdeel te maken: niet alleen ik als docent Nederlands, maar in alle vakken moeten boeken en lezen terugkomen. Pas dan ervaren leerlingen/studenten samenhang en een gezamenlijke visie. Soms was het frustrerend, omdat er nog zoveel meer dingen belangrijk gevonden werden. Dat is op de basisschool natuurlijk niet anders.

Dit boek is onmisbaar voor iedere basisschool die de ‘leescrisis’ serieus neemt en er gestructureerd mee aan de slag wil. Als je daarnaast ook nog Wie niet leest is gek van Naomi Smits in de teamkamer neerzet, heeft grote kans dat jouw school een school vol boekenliefde wordt. En liefde leef je voor en wordt alleen maar groter als je het deelt!