
Generaties, het is een interessant gegeven. Iets wat je samen verbindt, een tijdperk waarin bepaalde historische gebeurtenissen plaatsvonden, revoluties, trends en hypes. Herkenbaar voor een groep mensen, de andere generaties kijken ernaar en snappen er maar weinig van.
De generatie die nu ongeveer tussen 25-30 jaar is, is als kind opgegroeid met de Hoe overleef ik-boeken van Francine Oomen. In 1998 verscheen het eerste deel: Hoe overleef ik mijn vakantie. Als je rond de 10 jaar was in 1998 was Hoe overleef ik… helemaal op jou van toepassing. Eindelijk was er een oplossing voor alle ‘mega-problemen’ in jouw leven: de survivaltips van Francine Oomen.
Ik was in 1998 19 jaar en al iets te oud voor de boeken. Maar toen ik 22 was, werd ik juf van een groep 7/8 en waren de boeken, waarvan er bijna elk jaar een nieuw deel verscheen, een vanzelfsprekendheid. Ze waren populair, wonnen elk jaar prijzen en de kinderen in mijn klas smulden ervan. Ik heb destijds alleen Hoe overleef ik mezelf? gelezen en zelfs dat boek heeft niet zoveel indruk op mij gemaakt. Toch heb ik altijd met veel belangstelling Francine Oomen gevolgd: ze komt op mij over als een oprecht mens, zo echt en gedreven.
Een tijdje terug kreeg ik lucht van de podcast die Francine Oomen ging opnemen naar aanleiding van een vraag van een jongen van een jaar of 25, Jurriaan. Of er niet een nieuw deel kon komen van Hoe overleef ik… maar dan voor twintigers. Want hoe overleef je dat: studeren, werk vinden, studieschuld, burn-out, depressie, COVID en nog veel meer? Francine besloot met de jongen te gaan praten en dat werd de eerste aflevering van een reeks ontroerende podcasts met jongeren. Ik heb ze allemaal geluisterd. Tip! Ze staan gewoon in je favoriete podcast-app.
Gek genoeg herkende ik me in die podcasts wel. Of je nou 25 of 45 bent, bepaalde fundamentele vragen blijven, zoals: wat wil ik nu eigenlijk? Hoe kies ik voor mezelf? Hoe verdien ik geld met wat ik wil doen? Waarom gaan sommige vriendschappen voorbij? Dat ik al meer dan 10 jaar werk met jongeren in het hbo (tussen 17 en 25 jaar meestal) heeft er wel mee te maken dat deze doelgroep me interesseert. Ze krijgen veel voor hun kiezen. Ze dachten dat ze het als kind moeilijk hadden, maar moet je nu eens zien.
Rosa, de hoofdpersoon uit alle Hoe overleef ik-boeken, is in gesprek met haar oude vriendin Esther en zij zegt dit:
“Het is inderdaad hilarisch dat we als pubertjes dachten dat we het zwaar hadden. Dat was inderdaad helemaal niks vergeleken met nu. Wie weet zeggen we dit over tien jaar weer. Ik hoop het maar van niet. Volwassen worden is niet voor watjes.”
Op 12 september 2023 verscheen het langverwachte nieuwe deel van Hoe overleef ik: Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel? De doelgroep: twintigers en dertigers, dus geen kinderboek deze keer. De vormgeving voelt wel weer vertrouwd aan, met een prachtige cover van Annet Schaap, maar het is nu toch echt een boek voor volwassenen.
Nieuwsgierig begon ik te lezen in het recensie-exemplaar dat ik van Volt uitgevers ontving.
De eerste hoofdstukken moest ik erg in komen. Ik kende Rosa nog, maar al die andere namen: wie waren zij? Gelukkig legt Oomen veel uit en kun je het verhaal gewoon volgen. Rosa is inmiddels 25 en is het contact met haar vrienden uit haar tienerjaren verloren. Er is in de tussentijd veel gebeurd, waarvan het ergste is dat haar moeder is overleden en haar vader naar Nieuw-Zeeland is geëmigreerd. Rosa besluit contact op te nemen met het haar beste vriendin en vriend van vroeger: Esther en Jonas. Impulsief vertrekken ze naar Portugal.
Rosa is, en dat herinner ik me van Hoe overleef ik mezelf, een onrustig en zoekend personage. Ze doet spontane dingen maar houdt ook de wereld voor de gek door te liegen of zich anders voor te doen. Ze worstelt met zichzelf en met een eetprobleem, zoals later in het boek zal blijken. Het valt haar tegen, volwassen zijn, ze weet niet goed hoe het moet. Jonas maakte er een mooi gedicht over:
“De wereld is een uitgestrekte vlakte,
Met mij er middenin
Ik schreeuw ik roep
Maar kan ik verwachten
Dat iemand me hoort
Of heeft het allemaal geen zin?”
Toen ik de laatste bladzijde omsloeg moest ik diep zuchten. Wat een ontroerend einde van dit boek, maar nog geen einde van het verhaal van Rosa. Ze heeft in dit verhaal weer veel dingen geleerd over zichzelf, over haar ouders, haar trauma’s en uitdagingen. Francine Oomen is een steengoede schrijver, die de stem van de jongere zo goed weet te vangen. Ik raad het sterk aan aan iedereen die 20+ is en iedereen die zich nog zo voelt, dit boek maakt diepe indruk.
Gelukkig kondigt Francine aan dat er een vervolg komt op Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel. Kan niet wachten!
